Badania satysfakcji pracowników
Zgodnie z powiedzeniem „rób to co kochasz, a nigdy nie będziesz pracował”, zadowolenie i pasja do pracy jest jednym z najsilniejszych motywatorów, które bezpośrednio przekładają się na efektywność i jakość wykonywanych przez zespół zadań. Pracownicy wysoko zmotywowani sprawiają, że każde, nawet najtrudniejsze przedsięwzięcie jest możliwe do wykonania. W przypadku zadań bardziej monotonnych i powtarzalnych, utrzymanie wysokiego stopnia zadowolenia z pracy wśród załogi przekłada się na mniejszy wskaźnik rotacji pracowników, szybsze osiąganie celów, a nawet mniejszą liczbę dni urlopu chorobowego wśród personelu.
Jednym z kluczowych elementów zarządzania przedsiębiorstwem jest monitorowanie satysfakcji i zadowolenia pracowników oraz uzyskanie od nich informacji zwrotnej w postaci opinii na temat firmy. Zatrzymanie pracownika w szeregach organizacji jest niezmiernie ważne, ponieważ realnie wpływa na zmniejszenie kosztów utrzymania firmy. Ciągłe rotacje w zespołach mogą odbijać się zarówno na finansowym aspekcie przedsiębiorstwa, jak również psychologicznym. Dlatego tak ważne jest utrzymanie poziomu pracy i stałości zatrudnienia, które będą zadowalające dla pracowników. W zasadzie każdy pracodawca chce zbudować zaangażowany, zgrany zespół ludzi, których praca pozytywnie przełoży się na funkcjonowanie całej organizacji. Tym bardziej istotne jest zbadanie poziomu satysfakcji kadry dające możliwość wprowadzenia zmian, usprawnień czy podejścia do zarządzania ludźmi.
DLACZEGO WARTO?
Poprzez zbadanie opinii pracowników, możliwe jest uzyskanie informacji o:
- nastrojach panujących wśród współpracowników
- czynnikach wpływających na efektywność pracy zespołów
- możliwych punktach zapalnych
- potrzebach i opiniach na temat zmian zachodzących w przedsiębiorstwie
- słabych i mocnych stronach organizacji
DLACZEGO WARTO BADAĆ SATYSFAKCJĘ PRACOWNIKÓW?
W swobodnych rozmowach pracownicy bardzo często swoją satysfakcję łączą bezpośrednio z wynagrodzeniem czy pakietem benefitów, rzadko uświadamiając sobie, że są też inne czynniki, mogące mieć wpływ na ich dobrostan w pracy. Taka monotematyczność zazwyczaj przekłada się na zawężenie postrzegania tej kwestii przez managerów i jednowymiarowe podejście do zarządzania satysfakcją z wykorzystaniem tylko bodźca finansowego.
Nasze badania wskazują, że takie podejście bardzo spłyca wachlarz możliwości dostosowania działań do pracowników i skazuje zarządzających na porażkę. Nie są oni w stanie na dłuższą metę nieustannie podnosić wynagrodzenia, a nie znając opinii pracowników, nie wiedzą które ich potrzeby są najbardziej palące. Oczywiście wynagrodzenie i premie są jednym z większych motywatorów, natomiast kluczowe mogą okazać się również bardziej przyziemne sprawy. W takich przypadkach często nawet drobna zmiana lub usprawnienie znacząco polepsza komfort pracy, a co za tym idzie przełoży się na wzrost poziomu satysfakcji.
W JAKI SPOSÓB BADAMY SATYSFAKCJĘ PRACOWNIKÓW?
W pierwszej kolejności należy ustalić poziom satysfakcji pracowniczej. Firmy świadomie zarządzające zadowoleniem personelu, mogą korzystać z wachlarza opisanych w literaturze naukowej mierników satysfakcji (NPS, TRI*M, Test Gallupa) lub postarać się określić pytania wskaźnikowe na własną rękę.
Agencja EXACTO rekomenduje pomiar wykorzystujący Wskaźnik Satysfakcji Pracowników, wzorowany na narzędziu TRI*M Index. Możliwe jest jednak dopasowanie narzędzi badawczych do wcześniejszych pomiarów, jeśli takie były dla danej organizacji prowadzone. Rekomendowany przez nas wskaźnik bazuje na pytaniach, dotyczących pięciu wymiarów satysfakcji pracowniczej, dzięki czemu kompleksowo precyzuje on poziom zadowolenia i lojalności pracowników względem przedsiębiorstwa.
Określenie poziomu satysfakcji otwiera możliwości ustalenia, jakie czynniki w największym stopniu wpływają na poziom zadowolenia i lojalności personelu. Zazwyczaj w naszych badaniach waliduje się kilkadziesiąt twierdzeń, odpowiadających różnym obszarom pracy. W zależności od przedsiębiorstwa, obszary te mogą się różnić, jednak zazwyczaj odnoszą się one do: warunków i atmosfery pracy, wynagrodzenia, współpracy w zespole, relacji wewnątrz firmy, komunikacji, bezpośredniego przełożonego, postaw wobec firmy. Katalog obszarów jest otwarty i zawsze dostosowywany do warunków i potrzeb badanej firmy.
Dla potrzeb projektowych możliwe jest opracowanie wewnętrznych indeksów, których zadaniem jest klasyfikacja wartości, jakimi na co dzień kierują się pracownicy. Dzięki takiemu podejściu pracodawca jest w stanie określić częstotliwość pojawiania się pewnych zachowań w kadrze oraz uzyskać wiedzę dotyczącą wizerunku, jaki buduje w zespołach.
Istotnym podejściem do tematu satysfakcji pracowników jest wprowadzenie cykliczności wykonywania tychże badań. Jest to kluczowy element w budowaniu przewagi konkurencyjnej na rynku pod względem pozyskiwania pracowników, ponieważ dzięki temu pracodawca ma możliwość realnie odpowiedzieć na potrzeby zespołów. Ponadto wykonywanie badań satysfakcji w stałych odstępach czasu daje możliwość porównania międzyokresowego i budowanie trendów dla zaprojektowanych na potrzeby klienta indeksów wewnętrznych.
JAK PRZEBIEGA PROCES BADAWCZY?
W zależności od rodzaju firmy, techniki badawcze dopasowane są do możliwości i kanałów komunikacji używanych w przedsiębiorstwie. Badania prowadzone są za pomocą ankiety online (CAWI – Computer-Assisted Web Interview) lub papierowej ankiety do samodzielnego wypełniania (PAPI – Paper and Pencil Interview), przeprowadzanej wśród pracowników przedsiębiorstwa.
Metoda badawcza ma charakter ilościowy, co pozwala na statystyczne opracowanie wyników badania i ocenę kluczowych aspektów satysfakcji wśród pracowników. Następnie wykonane jest zestawianie odpowiedzi w postaci tabel krzyżowych lub w przekrojach średnich, obrazujące wzajemny wpływ poszczególnych opinii oraz cech. Ponadto warto zastanowić się nad rozszerzeniem kwestionariusza o pytanie otwarte. Umożliwi to pracownikom swobodną wypowiedź, co w efekcie pozwoli na identyfikację dodatkowych, ważnych aspektów, które dla zarządu organizacji mogą być niezauważalne lub mniej istotne. Ostatecznie klient otrzymuje raport badawczy z opracowanymi wnioskami i rekomendacjami działań strategicznych, których celem jest podniesienie poziomu satysfakcji. W zależności od preferencji klienta, możliwe jest również zaprezentowanie i omówienie wyników na dedykowanym spotkaniu przedstawicieli ze strony klienta i zespołu badawczego Agencji.
Badania poprzedzone są kampanią komunikacyjną i bazują na zaprojektowanym komunikacie kluczowym. Jego celem jest poinformowanie pracowników o procesie badawczym oraz przekazania im wiedzy nt. ważności tego mechanizmu dla firmy oraz dla nich samych i zachęcenie do udzielenia szczerych opinii. W przekazie istotne jest również podkreślenie poufności udzielanych odpowiedzi, co pozwoli uniknąć ewentualnego poczucia niepokoju.
ILE TRWA BADANIE SATYSFAKCJI PRACOWNIKÓW?
Czas realizacji badania uzależniony jest od rodzaju przedsiębiorstwa, charakteru działalności, liczby pracowników, wybranej techniki zbierania danych oraz rozproszenia terytorialnego. Zazwyczaj zbieranie danych za pomocą ankiety on-line realizowane jest w okresie około dwóch tygodni, aby dać możliwość uczestnictwa w badaniu możliwie szerokiemu gronu pracowników, również tym przebywającym na urlopach czy w delegacjach lub nieobecnych z powodu choroby.
Agencja ma również doświadczenie w zbieraniu danych dla dużych przedsiębiorstw, zatrudniających ponad 250 osób, przy wykorzystaniu narzędzia badawczego w postaci papierowej ankiety. W takich przypadkach, proces ankietyzacji może trwać zaledwie kilka dni roboczych, a informacje zbierane są podczas specjalnie do tego celu zwołanych spotkań audytoryjnych. Samo gromadzenie danych poprzedzone jest ustaleniem zakresu narzędzi, który jest bardzo indywidualny i może trwać od kilku dni do kilku tygodni, w zależności od sposobu przeprowadzenia badań. Po zebraniu danych, następuje proces analizy statystycznej i opracowania raportu, trwający zazwyczaj od 2 do 4 tygodni, po czym możliwe jest przeprowadzenie spotkania (stacjonarnie lub online) w celu prezentacji uzyskanych wyników.
JAKIE OBSZARY PODLEGAJĄ BADANIOM SATYSFAKCJI PRACOWNIKÓW?
Obszary badawcze są zazwyczaj wybierane z katalogu gromadzonych przez nas możliwych do wykorzystania pytań. Dotyczyć mogą takich obszarów pracy jak:
- moje zadania
- bezpośredni przełożony
- warunki pracy
- wizerunek wewnętrzny
- wartości firmowe
- współpraca w zespole
- współpraca między działami
- komunikacja wewnętrzna
- rozwój pracowniczy
- pozapłacowe systemy motywacyjne
- benefity finansowe
- zaangażowanie pracowników
- spełnienie zawodowe
- postawy wobec firmy
Obszary badawcze mogą zostać dostosowane bezpośrednio do działalności danego przedsiębiorstwa i obowiązujących w nim zasad. Tak naprawdę kwestionariusz ankietowy może zawierać szczegółowe pytania, sprecyzowane pod kątem konkretnych rozwiązań, benefitów, schematów, integracji zespołów, co w efekcie daje dokładny obraz sytuacji.
Szacowany zakres czasu potrzebny do wypełnienia jednej ankiety przez pracownika jest bardzo szeroki, natomiast ta czynność nie powinna przekroczyć 20 min. Czas ten, podobnie jak zakres tematyki poruszanej w badaniu, jest ustalany indywidualnie i zależy od wielkości badania i liczby obszarów, jakie mają zostać poruszone w badaniu.
Oprócz tego, w każdym badaniu znajduje się charakterystyka pracowników z uwagi np. na wiek, formę zatrudnienia, staż pracy, rodzaj stanowiska. Elementy te powinny zostać zdefiniowane w taki sposób, aby respondent nie mógł zostać powiązany z odpowiedziami, co zapewnia poufność badania.
Nasze realizacje wyróżnia połączenie kompetencji z obszaru badań i public relations, co pozwala nam dobrze odnaleźć się w metodologii badawczej, przygotować koncepcję szytą na miarę i rozwijać nasze specjalizacje badawcze. Jesteśmy przede wszystkim ukierunkowani na badania rynkowe, badania będące integralną częścią dokumentów strategicznych, badania satysfakcyjne, a także te realizowane wśród trudno dostępnych grup docelowych i wspierające rozwój naukowy. Posiadamy autorskie wskaźniki i know-how, które wykorzystujemy w doradztwie strategicznym.
Nasze realizacje wyróżnia połączenie kompetencji z obszaru badań i public relations, co pozwala nam dobrze odnaleźć się w metodologii badawczej, przygotować koncepcję szytą na miarę i rozwijać nasze specjalizacje badawcze. Jesteśmy przede wszystkim ukierunkowani na badania rynkowe, badania będące integralną częścią dokumentów strategicznych, badania satysfakcyjne, a także te realizowane wśród trudno dostępnych grup docelowych i wspierające rozwój naukowy. Posiadamy autorskie wskaźniki i know-how, które wykorzystujemy w doradztwie strategicznym.